Warto się zastanowić, co jest atrakcyjnego w zespole urbanistycznym Starego Miasta
w Sandomierzu. Co powoduje, że mieszkańcy wybierają się na spacer właśnie na Starówkę,
a turyści tak chętnie ją odwiedzają? Jednym z podstawowych powodów jest bez wątpienia walor rzadkości i wyjątkowości miejsca. Rzadkości pod względem: emocjonalnym, historycznym, kulturowym i krajobrazowym. Stary Sandomierz położony jest na siedmiu wzgórzach poprzecinanych jarami i wąwozami. Spacerując uliczkami i malowniczymi zaułkami można obcować z historią, poznawać architektoniczne style począwszy od romańskiego kościoła św. Jakuba poprzez gotyk, renesans, barok, rokoko aż po klasycystyczną elewację frontową kościoła św. Ducha.

Wartość emocjonalna Sandomierza, to powiązanie wielu miejsc i obiektów z wydarzeniami
i postaciami nie tylko historycznymi, to budowle świadczące o dawnej jego świetności. To właśnie dawna zabudowa i rozplanowanie miasta wyzwalają pozytywną reakcję emocjonalną. To miejsca, po których stąpali książęta i królowie, kardynałowie, biskupi i męczennicy sandomierscy. Tu kanonikiem był bł. Wincenty Kadłubek i Jan Długosz. Tutaj mieszkał i tworzył Mikołaj Gomółka.
Tu bywali i tworzyli znani malarze, pisarze i poeci. Ta ziemia gościła przyszłych papieży w 1918 r. Achille Ratti`ego (Piusa XI) i kilkakrotnie w latach 60-tych Karola Wojtyłę, który w roku 1999 odwiedził ją już jako Papież Jan Paweł II.

Właśnie wszystko to tworzy tę przestrzeń tak wyjątkową, cenną i przyciągająca. Przestrzeń skupiającą bardzo ważne zasoby wartości kulturowych, która ma ogromne znaczenie dla życia kulturalnego miasta i jest głównym czynnikiem rozwoju turystyki.

Właśnie ta przestrzeń powinna i musi być obiektem naszej troski i wszechstronnej opieki. Niezbędnym jest umiejętne dostosowywanie współczesnych elementów, które "muszą" pojawić się i funkcjonować w starej zabudowie. Są kryteria mówiące, w jaki sposób powinno i należy to robić. Jednym z postulatów współczesnej architektury jest stosowanie rozwiązań architektonicznych do konkretnego otoczenia. Rozumieć to należy jednoznacznie.
Przynajmniej w obrębie Starego Miasta nie można godzić się na stosowanie substytutów materiałów (sztuczny kamień, balchodachówka itd.).

Kolorystyka obiektów powinna być starannie opracowana i dostosowana do otaczającej przestrzeni - wtopiona w nią i współgrająca z otaczającymi obiektami zabytkowymi, nie jak to się zdarza - krzykliwa czy wręcz wulgarna.
Bardzo istotnym elementem jest umiar i umiejętne stosowanie na obszarze zabudowy staromiejskiej współczesnych środków informacji wizualnej - szyldów, reklam, wywieszek, znaków drogowych, oznakowania ulic etc.
Niestety negatywnych przykładów jest zbyt wiele. Zdecydowanie brakuje opracowanego systemu informacji wizualnej w mieście, który powinien być częścią Miejscowego Planu Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego.
Aby uniknąć przypadkowych działań, system taki powinien zostać jak najszybciej opracowany. Muszą powstać zasady projektowania i rozmieszczania tego typu informacji w przestrzeni miejskiej. Fatalnie by się stało, gdyby jednak przystąpiono do tego opracowania na drodze przetargu, dokonując wyboru najtańszej oferty. Może dobrym rozwiązaniem byłoby ogłoszenie konkursu?

Bardzo brakuje na Starym Mieście elementów małej architektury.
Z reguły brakuje na to pieniędzy i odkłada się to do "lepszych czasów", które jakoś nie nadchodzą.

Zieleń dobrze rozplanowana i co najważniejsze zadbana, może stanowić doskonałe dopełnienie Rynku. Poustawiane dość monotonnie skrzynie z kwiatkami nie mogą być rozwiązaniem docelowym. Ławeczki świadomie rozmieszczone w przestrzeni Starówki, jak potwierdzają ostatnie doświadczenia (ławki na płycie Rynku), są elementem wręcz koniecznym. Są miejsca, w których doskonale komponowałyby się rzeźby (póki co mamy dwie stojące dość wstydliwie na Małym Rynku). Może właśnie rzeźby znanych postaci związanych z Sandomierzem mogłyby "pojawić się" na uliczkach i w zaułkach Starówki? Podniosłoby to walory estetyczne przestrzeni, jak również atrakcyjność dla zwiedzających nasze Miasto.
Kolejnym elementem jest ruch drogowy, który może być i jest uciążliwy, zarówno dla mieszkańców jak i przebywających ludzi na Starówce. Parkowanie samochodów także stanowi bardzo brutalny dysonans do historycznej zabudowy. Miejsca parkowania powinny być wyznaczone "ostrożnie",
z uwzględnieniem wszystkich elementów - także i negatywnych, jak chociażby parkowanie na chodnikach wyłożonych płytami dolomitowymi, nie przystosowanymi do ciężaru samochodów.
Wyeliminowanie ruchu pojazdów na Rynku i ograniczenie go na Starówce, ma wiele zalet. Przede wszystkim w minimalnym stopniu przeszkadza oglądającemu, w podziwianiu i kontemplacji uroków Starego Miasta. Tak przynajmniej być powinno. Lecz czy tak jest? Wątpliwości budzi fakt, iż zakaz poruszania się samochodami po Rynku - chyba nie wszystkich obowiązuje.

Zespół staromiejski w Sandomierzu wymaga szczególnego podejścia. To nie przywilej, lecz obowiązek pamiętać i dbać o to. Niedopuszczalnym jest, aby o wyglądzie i walorach estetycznych decydował:
ślusarz - wykonujący znaki drogowe i oznakowanie ulic, najtańszy wykonawca - który wygrał przetarg na wykonanie jakiegoś zakresu robót, czy człowiek z piłą - wycinający wg własnego "widzimisię" zieleń. Patrzymy i nie reagujemy na tandetę, bałagan estetyczny i wizualny. Niektórzy wręcz nie widzą tego w ogóle. Potwierdza się tu powiedzenie, że przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka. Nie jest jednak "argumentem" stwierdzenie, że jeżeli od lat - coś właśnie tak było, tak wyglądało i nikomu dotąd nie przeszkadzało - to dlaczego ma teraz przeszkadzać?

Te zagadnienia nas interesują. Chcemy, aby Nasze Miasto wyglądało coraz piękniej, aby zachwycało i swoją urodą przyciągało odwiedzających. Przede wszystkim zaś, aby Jakość życia mieszkańców była coraz wyższa.
Będziemy o tym pisać i pokazywać w naszym serwisie. Bardzo liczymy na Państwa sugestie i uwagi.